Stawka VAT 8% nie ma zastosowania do infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkalnemu nawet wtedy, gdy przedmiotem umowy sprzedaży (dostawy) jest dom mieszkalny wraz z tą infrastrukturą. Taka jest konkluzja płynąca z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego wydanego 18 października 2018r. (sygn. akt I FSK 1633/16).
Wskazane na wstępie orzeczenie zostało wydane w następującym stanie faktycznym. Skarżący prowadził działalność gospodarczą związaną z dostawą budynków mieszkalnych jednorodzinnych wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi wbudowanymi w bryłę budynku oraz elementami infrastruktury poza nią, tj. doprowadzenie sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej, gazowej, a także drogą, ogrodzeniem, bramą wjazdową, furtką. W umowach zawieranych z klientami wskazywał zawsze stawkę VAT 8% od ceny całego przedmiotu sprzedaży (dostawy). Zdaniem skarżącego, preferencyjna stawka podatku w tym przypadku wynikała z brzmienia art. 41 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy „Stawkę podatku, o której mowa w ust. 2 (tj. 8% -przyp. MK), stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym”. Natomiast w art. 41 ust. 12a ustawodawca doprecyzował, co należy rozumieć pod pojęciem „budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym”, i tak „Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.”. Dostarczane przez skarżącego domy miały powierzchnię użytkową nieprzekraczającą 300 m2, a zatem zgodnie z art. 41 ust. 12c mieściły się w całości w stawce podatku 8%.
Organy podatkowe (dyrektor urzędu kontroli skarbowej oraz dyrektor izby skarbowej) uznały, że skarżący stosował nieprawidłowo preferencyjną stawkę podatku dla całości przedmiotu dostawy. Pogląd ten podzielił również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 5 maja 2016r. (sygn. akt VIII SA/Wa 997/15). Zdaniem organów oraz Sądu w takim przypadku zastosowanie miały dwie różne stawki, tj. stawka preferencyjna 8% dla obiektu budowlanego oraz stawka podstawowa 23% dla całej infrastruktury towarzyszącej wykonanej poza budynkiem, jak chodniki, ogrodzenie, furtka itd. Sąd uznał za nietrafny podnoszony przez skarżącego argument, że zastosowanie jednolitej, preferencyjnej stawki wynika z faktu, że elementy znajdujące się poza budynkiem de facto są nierozerwalnie związane z samym budynkiem, nie mogą być przedmiotem odrębnego obrotu, a umowy które zawierał z klientami nie miały za przedmiot dostawę wyłącznie obiektu budowlanego, ale kompleksową dostawę domu jednorodzinnego, a więc budynku wraz z elementami otoczenia, które w powszechnym mniemaniu niejako w sposób naturalny są z nim związane. Wojewódzki Sąd Administracyjny powołał się również na wcześniejszą uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 czerwca 2013r. (sygn. akt I FPS 7/12) oraz argumenty przytoczone w uzasadnieniu tego orzeczenia. I tak, po pierwsze ze względu na brak definicji „budynku” w ustawie o podatku od towarów i usług zdaniem Sądu należy posłużyć się definicją słownikową i tą zawartą w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, a zgodnie z nimi pojęcie to nie obejmuje elementów związanych z nim funkcjonalnie, a więc także infrastruktury towarzyszącej. Po drugie podstawową stawką podatku jest stawka 23 %, a co za tym idzie wszystkie obniżone stawki stanowią wyjątek i w związku z tym przepisy regulujące ich zastosowanie powinny podlegać ścisłej wykładni. Ponadto, jak zauważył Sąd, wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, uzyskaliśmy możliwość przejściowo (tj. do 31 grudnia 2007r.) stosowania obniżonej stawki podatku. W związku z tym, zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a u.p.t.u. do 31 grudnia 2007r. stosowano obniżoną stawkę m.in. do „robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą”. Natomiast od 1 stycznia 2008r. Polska ma obowiązek stosować dyrektywę 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006r., a ta umożliwia stosowanie preferencyjnych stawek w przypadku dostawy, budowy i przebudowy budynków mieszkalnych w ramach polityki społecznej (pkt 10 załącznik III do dyrektywy), nie wprowadzając jednocześnie definicji „budynku mieszkalnego”. Ponadto art. 41 ust. 12, w przeciwieństwie do obowiązującego do 31 grudnia 2007r. art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a., nie wspomina o „infrastrukturze towarzyszącej”. Zdaniem Sądu należy przyjąć, że był to celowy zabieg ustawodawcy, którego wolą było, aby od 1 stycznia 2008r. preferencyjna stawka 8% nie miała już do niej zastosowania.
Powyższe argumenty podzielił Naczelny Sąd Administracyjny i oddalił skargę wniesioną przez podatnika. W związku z tym nawet, gdy umowa obejmuje dostawę domu jednorodzinnego „pod klucz” nie będzie miała zastosowanie preferencyjna stawka podatku dla całości przedmiotu dostawy. Wszystkie elementy infrastruktury towarzyszącej podlegać będą bowiem opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku, tj. 23%.
Zostaw komentarz